Η ιστορία του Πλωμαρίου μέχρι και σήμερα / Plomaricity.gr

Πλωμάρι
Το Πλωμάρι είναι μια σχετικά νέα πόλη που κτίστηκε το 1842 , όταν σταμάτησαν οι πειρατικές επιδρομές και οι κάτοικοι κατέβηκαν στη θάλασσα από το Μεγαλοχώρι (11 km βόρεια). Με τα χρόνια το Μεγαλοχώρι υποβαθμίστηκε και το Πλωμάρι έγινε πρωτεύουσα της επαρχίας. Είναι σημαντικό λιμάνι με μεγάλη εμπορική και τουριστική κίνηση, πνευματική ζωή πολλά αξιοθέατα και ωραίες παραλίες. Το διασχίζει ο χείμαρρος Σεδούντας, γι αυτό παλαιότερα λεγόταν και Ποταμός, ενώ η ονομασία Πλωμάρι αποδίδεται, κατά μία εκδοχή, στο φυτό φλώμος. Οι κεραμιδένιες στέγες, που κατεβαίνουν κλιμακωτά από το λόφο προς τη θάλασσα, το πράσινο των δέντρων που περιβάλλουν το χωριό, το βαθύ γαλάζιο της θάλασσας, η καλή ρυμοτομία, τα γραφικά δρομάκια στρωμένα με γκρίζα πέτρα, τα ψηλά σπίτια με τα χαρακτηριστικά σαχνισίνια, η ώχρα των προσόψεων τους, τα παλιά καφενεία, ο αρχοντομαχαλάς γύρω από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, οι περιποιημένες πλατείες, τα παλιά ελαιοτριβεία που την κατάλληλη εποχή καπνίζουν ακόμα …. δεν μπορούν παρά να ενθουσιάσουν από τη πρώτη κιόλας στιγμή τον επισκέπτη.

Το Πλωμάρι συνδυάζει την ηρεμία των διακοπών και τη ζωντάνια της αναψυχής. Η φιλοξενία στη νησιώτικη αυτή γωνιά της Ελλάδας, αποτελεί δεδομένο της καθημερινής ζωής των κατοίκων του. Εδώ θα βρείτε άρτια εξοπλισμένα ξενοδοχεία, κάθε κατηγορίας, με όλες τις προσφερόμενες υπηρεσίες, παραλιακές ταβέρνες, ζαχαροπλαστεία με παραδοσιακά παρασκευάσματα και κέντρα διασκέδασης με σύγχρονη και ζωντανή νησιώτική μουσική. Εδώ όμως θα βρείτε και πολλές ποτοποιίες με μεγάλη παράδοση στη παραγωγή ούζου. Το ούζο Πλωμαρίου είναι πασίγνωστο και εξαιρετικό, γ’ αυτό πρέπει οπωσδήποτε να το δοκιμάστε.
Οι Πλωμαρίτες διακρίθηκαν ως ναυτικοί και έχουν αξιόλογη παράδοση στα γράμματα. Πλούσια είναι η προσφορά της Λέσχης <<Βενιαμίν ο Λέσβιος>>.

Τα περίχωρα του Πλωμαριού.

Οι φυσικές καλλονές του Πλωμαρίου δεν συγκεντρώνονται μόνο γύρω από τις πεντακάθαρες θάλασσες, τα Πλακάκια, το Αμμουδέλι και την παραλία της Αγίας Βαρβάρας. Ο Άγιος Ισίδωρος με το μοναδικό του βότσαλο, είναι μία από τις μεγαλύτερες και καθαρότερες παραλίες της Λέσβου με όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό και υπηρεσίες για τους λουόμενους. Σήμερα εξάλου έχουν τελειώσει οι εργασίες για την ασφαλτόστρωση του δρόμου προς Μελίντα, στα δυτικά του Πλωμαριού. Η Μελίντα είναι μια όμορφη παραθαλάσσια περιοχή με ωραία ακροθαλασσιά και γραφικά καφενεδάκια. Η μοναδικότητα του τοπίου σφραγίζεται απ΄ έναν επιβλητικό βράχο που δεσπόζει στην παραλία. Η θέση του και το μέγεθος του τον καθιστούν κατάλληλο για μεγάλες βουτιές για όσους θέλουν να το τολμήσουν.

Ακόμα πιο δυτικά ακολουθώντας ένα μονοπάτι που μόνο οι ντόπιοι ξέρουν καλά, μπορείτε να φτάστε μέχρι τη Κρυφή Παναγιά. Ένα τοπίο μοναδικό, ένα μέρος επιβλητικό. Απότομα βράχια που στις ρίζες τους αναβλύζουν ζεστά νερά, αντικατοπτρίζονται μέσα στο γαλαζοπράσινο του Αιγαίου, κρύβοντας διακριτικά την εικόνα της Παναγιάς που βρήκε καταφύγιο στην εγκοπή τούτου του βράχου….Ίσως ο καλύτερος τρόπος για να επισκεφτείτε τη Κρυφή Παναγιά είναι να φτάστε μέχρι εδώ απ’ τη θάλασσα με τη βοήθεια κάποιου πλεούμενου.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και το ορεινά χωριά που πλαισιώνουν το Πλωμάρι. Το Μεγαλοχώρι , το Παλιοχώρι, το Νεοχώρι, η Πλαγιά, η Κουρνέλα, οι Μηλιές προσφέρουν στην επισκέπτη ένα κόσμο απαράμιλλης γαλήνης και φυσικής ομορφιάς. Από το Πλωμάρι με Mountain bike και ανεβαίνοντας την κοίτη του Σεδούντα μπορείτε να επισκεφθείτε τον παλιό ελαιόμυλο κτισμένο μέσα στη ρεματιά και να απολαύσετε τη θέα των ελαιώνων και την τεχνική της κατασκευής των σετιών, που στηρίζουν τα δέντρα στις απόκρημνες βουνοπλαγιές και προστατεύουν το έδαφος από τη διάβρωση.

Ιστορικά πριν από τη μικρασιατική καταστροφή (1922) το Πλωμάρι ήταν μια ανθούσα και πολυάνθρωπη κωμόπολη με πολλά ελαιοτριβεία, σαπωνοποιεία, πυρηνεργοστάσιο και ουζοποιεία, όπου παρασκευαζόταν το ονομαστό ντόπιο ούζο. Το βιομηχανικό Πλωμάρι των αρχών του αιώνα διαθέτει: 12 σαπωνοποιεία 10 ελαιοτριβεία 1 υδραυλικό αλευροποιείο 2 πυρηνεργοστάσια 2 ατμοκίνητα ελαιοτριβεία ταλκ Υπήρχαν επίσης σημαντικές ποτοποιϊες που εξειδικεύονταν στην παραγωγή ούζου. Την μαζική παραγωγή ελαιοσαπώνων υπαγόρευσε η μεγάλη ζήτηση που είχαν τα προϊόντα αυτά στις αγορές της Ανατολής. Το 1889 η εξαγωγή σαπουνιού φτάνει τα 65 – 70.000 καντάρια, ενώ το 1909 μειώθηκε στα 30 – 35.000. Μετά το 1912 η σαπουνοβιομηχανία περιορίστηκε αισθητά και πολλά εργοστάσια, όπως το σαπωνοποιείο του Ι. Πούλια, μετατράπηκαν σε αποθήκες επεξεργασίας καπνών. Τέλος με την Μικρασιατική καταστροφή έκλεισε στο Πλωμάρι ο κύκλος της μαζικής παραγωγής σαπουνιού.

Οι ναυτικοί δρόμοι των Πλωμαριτών.

Η ναυτιλία αναπτύχθηκε σε στενή σχέση με το εμπόριο και τη βιομηχανία και γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τα μέσα του 20ου αιώνα. Φημισμένη ήταν και η ανάπτυξη της ξυλοναυπηγικής τέχνης στο Πλωμάρι. Οι πλωμαρίτες μαστόροι ειδικεύονταν στην κατασκευή ιστιοφόρων, χωρητικότητας από 20 έως 150 τόνους. Γύρω από τη θάλασσα αναπτύχθηκαν πολλά επαγγέλματα: ναυτικοί, καπεταναίοι, μαστόροι, καλφάδες, αχθοφόροι, έμποροι και γιομιτζήδες. Τα ναυτικά τραγούδια, οι χοροί, τα μοντέλα των πλοίων, τα εργαλεία των ταρσανάδων και τα τάματά στις εκκλησιές μιλούν γι’ αυτόν το μοναδικό κόσμο. Από τα μέσα του 19ου αιώνα έμποροι, βιομήχανοι και ναυπηγοί έκλειναν συμφωνίες για τη ναυπήγηση σκαφών. Οι ναυτικοί δρόμοι των Πλωμαριτών κάλυπταν όλο το Ανατολικό Αιγαίο, από τα παράλια της Μικράς Ασίας ως τη Μαύρη Θάλασσα. Τα καϊκια ζευγάριζαν τις θάλασσες από τη Θεσσαλονίκη ως την Οδησσό και την Αττάλεια. Σε αυτό το ιδεατό γεωγραφικό τρίγωνο, τα πλωμαρίτικα ιστιοφόρα μάχονταν τον καιρό και τις ιστορικές συγκυρίες για να πουλήσουν τα λάδια και τα σαπούνια ντόπιων βιομηχανιών.
Ο ιστιοφόρος στόλος του Πλωμαριού περιλάμβανε 100 – 120 καϊκια διαφόρων τύπων: βομβάρδες, τσερνίκια, τρεχαντήρια, σακολέβες, περάματα, πένες, αλαμάνες και τράτες. Οι αυξομειώσεις της δυναμικότητας του πλωμαρίτικου στόλου ακολουθούσαν τις αντίστοιχες μεταπτώσεις του εμπορίου και της βιομηχανίας, με αποφασιστικό σημείο καμπής για τη λεσβιακή οικονομία το 1922. Τον 20ο αιώνα οι μαστόροι ειδικεύονταν στη ναυπήγηση τσερνικοπεραμάτων, τρεχαντηριών και καραβόσκαρων. Ένα από τα μυστικά της πλωμαρίτικης ξυλοναυπηγικής τέχνης ήταν ο ιδιότυπος τρόπος κατασκευής σκαφών. Τα σκάφη κατασκευάζονταν πρώτα σε κλίμακα με τη μορφή ξύλινων ομοιωμάτων (μοντέλων). Στη συνέχεια μεταφέρονταν οι διαστάσεις του σε μεγέθυνση στη σάλα του ταρσανά. Η χρησιμοποίηση του μοντέλου πρόσφερε τη δυνατότητα μιας πιο τελειοποιημένης κατασκευής. Η τεχνική αυτή των πλωμαρίτικων ταρσανάδων ήταν ξακουστή σε όλο τον αιγαιοπελαγίτικο χώρο.

Λέσβος

Είναι νησί του ανατολικού Αιγαίου κοντά στα μικρασιατικά παράλια. Είναι το τρίτο μεγαλύτερο ελληνικό νησί ως προς την έκτασή του, το μήκος των ακτών και τον πληθυσμό του μετά την Κρήτη και την Εύβοια. Είναι ορεινό και ημιορεινό νησί με πλούσια βλάστηση. Πεδινές περιοχές εκτείνονται κοντά στα παράλια Ο πλούσιος διαμελισμός των ακτών του νησιού στο νότο σχηματίζει δύο βαθιές εγκολπώσεις με πολύ στενές εισόδους (κόλπους Καλλονής και Γέρας) οι οποίοι αποτέλεσαν και αποτελούν μορφολογικό στοιχείο που βοήθησε στην ανάπτυξη του νησιού και κυρίως στην αλιεία. Στο βορρά ή ανατολικά υπάρχει ανάλογος διαμελισμός χωρίς σημαντικές εγκολπώσεις όπου και βρίσκεται χτισμένη η πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού. Η Μυτιλήνη χτισμένη απέναντι από τις μικρασιατικές ακτές πάνω σε επτά λόφους σας προσκαλεί να την γνωρίσετε από κοντά προκειμένου να γνωρίσετε, να θαυμάσετε τις αρχιτεκτονικές της ιδιαιτερότητες, μάρτυρες ενός ένδοξου παρελθόντος.

Η Μυτιλήνη πατρίδα της Σαπφούς και του Αλκαίου του κιθαρωδού Αρίωνα του Πιττακού (ένας από τους 7 σοφούς της Αρχαίας Ελλάδας) του Τέρπανδρου του μουσικού και του Θεόφραστου – που πρώτος εκτίμησε την έννοια του περιβάλλοντος, γενέτειρα του Στρατή Μυριβήλη, του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου, τόπος καταγωγής του Οδυσσέα Ελύτη, Ηλία Βενέζη και Γιώργου Ιακωβίδη, θα σας συγκινήσει με τις έντονες αντιθέσεις της, τα σπάνια οικοδομήματα, τα μοναστήρια και εκκλησιές, κάστρα, διάσπαρτα καταπράσινα χωριά, τους ελαιώνες και τα κρυστάλλινα νερά της. Τα αρχοντικά της είναι μοναδικά το κάθε ένα ξεχωριστό με την δική του τεχνοτροπία: Βαυαρικού, προβηγκιανού και νεοκλασικού ρυθμού. Η άρχουσα τάξη των πλούσιων γαιοκτημόνων, που δημιουργήθηκε στην Μυτιλήνη στα τέλη του περασμένου αιώνα τότε που η πόλη ήταν εμπορικό και τραπεζικό κέντρο με αναπτυγμένη ναυσιπλοΐα, βιομηχανία και εμπορία λαδιού, επηρέασε την αρχιτεκτονική των σπιτιών από τις επαφές με πλούσιες παροικίες της ανατολής.

Η Λέσβος σχηματίζει μαζί με την Λήμνο και τον Άγιο Ευστράτιο τον νομό Λέσβου. Διοικητικά το νησί χωρίζεται σε τρεις επαρχίες: Μήθυμνας, Μυτιλήνης και Πλωμαρίου. Οι κόλποι της Γέρας και της Καλλονής, ο Μόλυβος, η Πέτρα το Πλωμάρι η παραδοσιακή Αγιάσος, το Σιγρί με το απολιθωμένο δάσος, η Ερεσός η Συκαμινιά από τα πιο γοητευτικά και ξακουστά μέρη του νησιού. Το ελαιόλαδο είναι το βασικότερο γεωργικό προϊόν της νήσου. Παράλληλα στα νησιά του νομού ασκείται η πολυκαλλιέργεια σε έκταση που δεν παρατηρείται σε κανένα άλλο νομό της χώρας. Ιδιαίτερη είναι η δεντροκαλλιέργεια αχλαδιάς, κηπευτικών, αμπελιών για κρασί. Άλλοι σημαντικοί κλάδοι της οικονομίας του νομού είναι η αλιεία μιας και η Λέσβος είναι ένα από τα κύρια αλιευτικά κέντρα της χώρας με ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την παράκτια αλιεία, τον τουρισμό και την μεταποιητική βιομηχανία. Παράγοντας έλξης του νησιού αποτελούν οι ιαματικές του πηγές από τις οποίες αρκετές είναι αναγνωρισμένες. Επίσης το απολιθωμένο δάσος στο Σίγρι αποτελεί σπάνιο παγκόσμιο φυσικό μνημείο ανεκτίμητης επιστημονικής αξίας. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού ανάμεσα στο Σίγρι, στην Άντισσα και την Ερεσό. Το απολιθωμένο δάσος παρουσιάζει μεγάλη εξάπλωση είναι αυτόχθονης και υποτροπικής προέλευσης και σήμερα διασώζονται ανάμεσα στα πετρώματα της περιοχής ηφαιστειακά όρθιοι απολιθωμένοι κορμοί με όλα τα χαρακτηριστικά τους (εξωτερικά μορφολογικά γνωρίσματα φλοιού, ρίζες και κλάδοι) Δένδρα του είδους που κυριάρχησε τότε στη νήσο συναντάμε τώρα μόνο σε περιοχές στις ηπειρωτικές θερμές ζώνες της Νοτιοανατολικής Ασίας και στην Βόρεια Αμερική.