Πλωμαρίτες στην Επανάσταση toy 1821

Όπως προκύπτει από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, πολλοί ήταν οι Λέσβιοι αγωνιστές, που άφησαν τους οικείους τους και τις περιουσίες τους και πήγαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες των στο αγωνιζόμενο για την ελευθερία του Έθνος. Άλλοι από τους αγωνιστές αυτούς κατάγονταν από τη Μυτιλήνη κι άλλοι από τα χωριά της Λέσβου. Αρκετοί ήταν από το Πλωμάρι.

Ένας από αυτούς ήταν ο Καπετάν Δημήτρης από το Πλωμάρι. Από ένα έγγραφο του μινίστρου (υπουργού) της Θρησκείας, επισκόπου Ανδρούσης, προς το Μινιστέριο (Υπουργείο) των Ναυτικών πληροφορούμαστε πώς στις 8 Μαΐου 1822 ζήτησε ο «Καπετάν Δημήτρης από το Πλωμάρι» να του δοθεί η άδεια να υψώσει την ελληνική σημαία στη σκούνα του. Η άδεια, πιθανότατα, του δόθηκε και ικανοποιήθηκε το αίτημα του. Το έγγραφο δεν δίνει άλλες πληροφορίες γι αυτόν. Υπάρχει δε η γνώμη πώς ο Καπετάν Δημήτρης θα πρέπει να ταυτιστεί με το Δημήτρη Μάκρη, μέλος του εκστρατευτικού σώματος, πού έδρευε στην Τήνο, και που υπογράφει στις 8 Σεπτεμβρίου 1822 σε έγγραφο «Μακρής Δημήτρης με τους ναύτας μου». Ο Καπετάν Δημήτρης, δεν ήταν ο μοναδικός Πλωμαρίτης αγωνιστής. Ονόματα Πλωμαριτών, που έλαβαν μέρος στην Επανάσταση, παρουσιάζει ένα έγγραφο, καταχωρημένο σε κώδικα του Συνοδικού Ποταμού. Πρόκειται για ένα έγγραφο της Δημογεροντίας του Ποταμού, γραμμένο στις 27 Σεπτεμβρίου 1883, που απευθυνόταν προς τον Τούρκο διοικητή της Μυτιλήνης, κατόπιν εντολής του.

Το κείμενο του εγγράφου αναφέρει τα ακόλουθα ονόματα ανθρώπων, οι οποίοι συμμετείχαν στον Ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα:

· Παναγ. Κ Καλδέλης
· Δημήτριος Π. Καλδέλης
· Γαβριήλ Π. Καλδέλης
· Κωστής Π. Καλδέλης
· Δημήτριος Κ. Καλδέλης
· Ιωάννης υιός του
· Κωστής υιός του
· Γιάννης Καλδέλης
· Κωστής υιός του
· Γεώργ. Κ. Καλδέλης
· Κωστής υιός του
· Ιωάννης υιός του
· Γρηγ. Τζ. Βασιλάρου
· Ιωάννης υιός του
· Τζάνος υιός του

Τα επίθετα των οικογενειών Καλδέλη και Βασίλαρου, που αναφέρονται στο έγγραφο, απαντούν στο Πλωμάρι ως σήμερα. Επίσης, στα χέρια του Γρηγορίου Βασίλαρου, απογόνου του Γρηγορίου Βασίλαρου, έχουν βρεθεί δύο έγγραφα. Το πρώτο είναι απολυτήριο στρατού, που το υπογράφει ο Καλλέργης στο Άργος και φέρει χρονολογία 30 Ιουνίου 1840. Αναγράφεται σε αυτό, ότι ο Γρηγ. Βασίλαρος γεννήθηκε στο Πλωμάρι στις 15 Μαΐου 1813, ότι από τις 7 Απριλίου 1830 ως τότε υπηρετούσε στη Β’ Μοίρα Ιππικού, πού έδρευε στο Άργος, απολύθηκε με το βαθμό του επιλοχία, του απονεμήθηκε το «σιδηρούν αριστείο» και η διαγωγή του στο στρατό ήταν εξαίρετη. Το δεύτερο έγγραφο δίνει πολλές πληροφορίες για το Γρηγ. Βασίλαρο, πού αναφέρονται στον εκπατρισμό του και την επιστροφή του στό Πλωμάρι.

Πηγή: www.plomari.gr